Sirkadiyen Ritim ve Aromaterapi

Var olduğumuz gezegendeki yaşam 24 saatlik güneş gününe uyarlanmıştır. Yaklaşık bir gün süren döngü Sirkadiyen ritim olarak isimlendirilir ve 24 saatlik bir zaman dilimi üzerinde gözlemlenen değişikliklerle karakterizedir (Kocar & Elçioğlu, 2022).

Son dönem kanıtlar, sirkadiyen ritim ve ruh sağlığı arasında güçlü ilişkiler olduğunu öne sürmektedir (Walker et al., 2020).

Duygudurum bozuklukları, ışık ve sirkadiyen ritimler arasındaki ilişki incelendiğinde, Işığın vücut tarafından gündüzü geceden ayırmak için kullanılan en önemli belirleyici olduğu, Işığa maruz kalma yanlış zamanlandığında, biyolojik ve davranışsal ritimlerin senkronize olmayabileceği ve sağlık için olumsuz sonuçlara yol açacağı bir çok çalışma ile kanıtlanmıştır. (Zhdanova & Tucci 2003). Deneysel veriler melatoninin, sirkadiyen ritim ve uyku arasında yakın bir ilişkisi olduğunu göstermektedir.

Aromaterapi ve Sirkadiyen Ritim

Gündüz saatlerinde salgıladığımız seratonin havanın kararmaya başlamasıyla vücudumuzda melatonine dönüşmeye başlar. Melatonin en basit haliyle uyku hormonumuzdur. Melatonin az olduğunda uykuya dalamıyor, uyuduğumuzda dinlenemiyor, istediğimiz derin uykuya geçemiyoruz.

Özetle; Akşam salgılanan melatonin hormonu ve gündüz salgılanan seratonin hormonunun vücutta doğal döngüsünün birbirini tamamlamasına katkı sağlamak için seratonin salgısını artırmaya yönelik, uyandıktan hemen sonra ve gün içinde belirli aralıklarla kadınlar; Bergamot ve ylang ylang karışımı erkeklerde ise; Bergamot ve Sedir karışımı uçucu yağlarını inhalasyon yoluyla kullanabilir.

Bergamot Citrus aurantium bergamia. Anksiyete ve stresle ilişkili durumlarda çok tercih edilen bir yağdır. Benzodiazepin ile yapılan karşılaştırmalı bir çalışmada benzodiazepine yakın bir anksiyolitik etki gösterdiği, strese karşı kortikosteron yanıtı azalttığı gösterilmiştir (Kurt & Çankaya, 2021).

Ylang ylang Cananga odarata esansiyel yağı, depresyon ve sinirlilik durumlarında antidepresan olarak kullanıldığı gibi, hipertansiyon durumunda tansiyonu düşürmek için de kullanılabilir (Gnatta et al., 2014).

Sedir Cedrus atlantica Atlas sedir ağacı yağı, kriz zamanlarında bize sarsılmaz bir güç verebilir. Bilinçli zihni dengeleyerek, güvenimizi ve moralimizi baltalamakla tehdit eden ani olaylara ve güçlü duygulara direnmemize yardımcı olacaktır. Atlas sedir ağacının enerjimiz üzerinde dengeleyici bir etkiye sahip olduğu ve bunun kişinin çevresiyle veya kendi içinde bir kopukluk hissettiğinde çok yararlı olduğu belirtiliyor. Hayatımızda değişiklik yapmamız ve ilerlememiz gerektiğinde Atlas sedir ağacının güç ve bağlılık getirdiği belirtiliyor. Kendimizi topraklanmış hissetmediğimizde, diğer insanlardan veya kendimizden olumsuzluk hissettiğimizde ve ruhsal karışıklık zamanlarında Atlas sedir ağacını kullanmanız tavsiye ediliyor (Holmes P., 2016).

Alıntılar

Gnatta, J. R., Piason, P. P., Lopes, C. D. L. B. C., Rogenski, N. M. B., & Silva, M. J. P. D. (2014). Aromatherapy with ylang ylang for anxiety and self-esteem: a pilot study. Revista da Escola de Enfermagem da USP, 48, 492-499.

Holmes P. Aromatica: a clinical guide to essential oil therapeutics – Vol. I. Singing Dragon, London, 2016.

Kocar, F., & Elçioğlu, H. K. (2022). Sirkadiyen Ritim Ve Sirkadiyen Ritmi Etkileyen Faktörler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 15(2), 29-44.

Kurt, N. C., & Çankaya, İ. İ. (2021). Aromaterapi uygulamaları ve uçucu yağlar. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi, 11(2), 230-241.

Özdemir, Z., Ak, O., Yüceer, H. C., Akgör, D., Aysun, D., & Asparuk, Ç. (2014). Drakula hormon: melatonin. Başkent Üniversitesi, 16(2-6).

Şener, G. (2010). Karanlığın hormonu: melatonin. Marmara Pharmaceutical Journal, 14(3), 112-120.

Walker, W. H., Walton, J. C., DeVries, A. C., & Nelson, R. J. (2020). Circadian rhythm disruption and mental health. Translational psychiatry, 10(1), 28.

Zhdanova, I. V., & Tucci, V. (2003). Melatonin, circadian rhythms, and sleep. Current treatment options in neurology, 5(3), 225-229.